​

Công tác dân vận của Đảng được hiểu là toàn bộ các hoạt động của Đảng nhằm tuyên truyền, vận động, thu hút, tập hợp mọi tầng lớp nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và để chăm lo, bảo vệ lợi ích của Nhân dân. Công tác dân vận không chỉ là công việc của Đảng, của đội ngũ cán bộ dân vận mà là công việc của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng. Quyết định số 23-QĐ/TW ban hành ngày 30-7-2021 kèm theo Quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị, Đảng ta đã nêu rõ, dân vận và công tác dân vận là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược đối với toàn bộ sự nghiệp cách mạng của đất nước, là điều kiện quan trọng bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng, thắt chặt mối quan hệ mật thiết giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân. Công tác dân vận là trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong hệ thống chính trị. Đảng lãnh đạo trực tiếp công tác dân vận; các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong hệ thống chính trị phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, thực hiện hiệu quả công tác dân vận; nêu cao trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý, người đứng đầu đối với công tác dân vận.

​​Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn, để thực hành dân vận phải xây dựng được đội ngũ cán bộ dân vận “óc nghĩ, mắt trông, tai nghe, chân đi, miệng nói tay làm. Chứ không phải chỉ nói suông, chỉ ngồi viết mệnh lệnh. Họ thật thà nhúng tay vào việc". Vì vậy, đội ngũ cán bộ làm công tác dân vận phải có trình độ, năng lực, đạo đức, uy tín, nhiệt tình và kỹ năng vận động, thuyết phục Nhân dân.

Để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ công tác dân vận của cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các t​ổ chức chính trị - xã hội. Một trong những giải pháp quan trọng hiện thực hóa yêu cầu trên là phải tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng kiến thức công tác dân vận cho đội ngũ cán bộ, công chức đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới.

 Đào tạo, bồi dưỡng kiến thức công tác dân vận cho đội ngũ cán bộ, công chức là hoạt động có định hướng, có tổ chức, thông qua các phương pháp và bằng các hình thức phù hợp, hướng tới cung cấp, trang bị cho đội ngũ cán bộ, công chức những tri thức, hiểu biết về chuyên môn, về trình độ lý luận chính trị, về kỹ năng nghiệp vụ nói chung, những kiến thức pháp luật cụ thể, cần thiết, liên quan đến hoạt động công vụ nói riêng; Từ đó, đội ngũ cán bộ, công chức sẽ nắm vững và hiểu rõ các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tích cực tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng, có lối sống đúng đắn, hòa nhập với cộng đồng, giữ mối liên hệ chặt chẽ với Nhân dân tại nơi cư trú; có trách nhiệm, tâm huyết với công tác dân vận; tận tụy phục vụ Nhân dân; là những cán bộ, đảng viên gương mẫu trong công việc và cuộc sống để Nhân dân học tập theo, tạo được bản lĩnh vững vàng và linh hoạt trong mọi hoạt động thực tiễn nhằm thực hiện nhiệm vụ bao trùm của công tác dân vận là tập hợp, động viên mọi tầng lớp Nhân dân đoàn kết, củng cố và tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với Nhân dân; góp phần củng cố, tăng cường niềm tin vào sự nghiệp đổi mới đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.

Thực tế cho thấy, trong những năm qua, thông qua công tác đào tạo, bồi dưỡng kiến thức cho cán bộ, công chức nói chung và kiến thức về công tác dân vận nói riêng đã góp phần nâng cao trình độ lý luận chính trị; khả năng tiếp thu và vận dụng đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước, kiến thức về chuyên môn, nghiệp vụ đáp ứng tốt hơn những đòi hỏi của thực tiễn. Nhờ vậy, đội ngũ cán bộ, công chức của tỉnh được bảo đảm về số lượng và chất lượng, đảm nhiệm thành công mọi nhiệm vụ. Tuy nhiên, chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức nói chung và đào tạo, bồi dưỡng kiến thức công tác dân vận cho đội ngũ cán bộ, công chức của tỉnh nói riêng trong thời gian qua còn một số hạn chế, trong văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Đồng Nai khóa XI đã chỉ ra: “Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ có mặt chưa đảm bảo yêu cầu, nhất là đào tạo về trình độ lý luận chính trị"[1] dẫn đến “ tính chủ động của một số cấp ủy, tổ chức đảng và năng lực quản lý, điều hành ở một số cấp chính quyền, ngành còn hạn chế; trình độ tham mưu, thực thi nhiệm vụ của một số cán bộ sở, ngành còn hạn chế; đội ngũ cán bộ ở một số địa phương, đơn vị năng lực còn hạn chế, tinh thần trách nhiệm chưa cao trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành thực hiện nhiệm vụ. Công tác nắm tình hình, dự báo xu thế và chủ động tham mưu có việc chưa đáp ứng yêu cầu phát triển trong điều kiện có nhiều thay đổi. Công tác tuyên truyền chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước còn hạn chế; tổ chức thực thi pháp luật, thể chế hóa chính sách có mặt còn chậm"[2].

Trước thực trạng trên, để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức đáp ứng yêu cầu công tác dân vận trong tình hình mới, tỉnh Đồng Nai cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Về góc độ đào tạo, bồi dưỡng theo chức năng, nhiệm vụ của Trường chính trị Đồng Nai, xin đề xuất một số giải pháp sau đây;

Thứ nhất, cần tiếp tục đổi mới nội dung, chương trình đào tạo, bồi dưỡng

Chú trọng xây dựng nội dung kiến thức chuyên ngành về công tác dân vận nhằm trang bị cho cán bộ, công chức những kiến thức, kỹ năng cần thiết về công tác dân vận. Chú trọng gắn liền nghiên cứu lý luận với tổng kết thực tiễn, cập nhật những chủ trương, chính sách mới và kinh nghiệm thực tế trong việc giải quyết tình huống cụ thể thường xảy ra ở cơ sở giúp nâng cao năng lực, trình độ của cán bộ, công chức. Ngoài nội dung, chương trình theo hướng dẫn của Ban tuyên giáo Trung ương, Học Viện chính trị Quốc gia Hồ Chính Minh, Trường Chính trị tỉnh cần kịp thời cập nhật nội dung các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng, các chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch, chương trình công tác của Tỉnh ủy, cấp ủy. Bên cạnh đó, cần tăng cường tổ chức cho học viên ở các lớp đi thăm quan, nghiên cứu thực tế tại bảo tàng, nhà truyền thống, các di tích lịch sử, văn hóa, các mô hình, điển hình trong công tác dân vận ở trong và ngoài tỉnh. Từ đó góp phần gắn giữa học với hành, nâng cao kiến thức thực tế cho học viên.

Riêng đối với các lớp bồi dưỡng, cập nhật kiến thức mới cho cán bộ Dân vận, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội nội dung và chương trình bồi dưỡng bên cạnh yêu cầu phải bảo đảm theo quy định của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, cần phải tăng cường các chuyên đề về kỹ năng như kỹ năng thuyết phục, vận động Nhân dân; kỹ năng nắm bắt dư luận xã hội; kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác tuyên truyền; kỹ năng hòa giải; kỹ năng xử lý tình huống; kỹ năng vận động chức sắc, chức việc tôn giáo.....Nội dung chương trình từng năm phải có sự điều chỉnh, cập nhật thông tin mới trên cơ sở lấy ý kiến của cán bộ, công chức ở cơ sở và từ tình hình thực tiễn địa phương, đất nước, thế giới. Khung chương trình cần được bố trí thời gian hợp lý, nên bố trí cho học viên đi nghiên cứu thực tế các mô hình, điển hình về “Dân vận khéo" trong và ngoài tỉnh. Đồng thời cần lựa chọn, bố trí giảng viên, báo cáo viên trong việc giảng dạy các chuyên đề phải phù hợp. Họ phải là chuyên gia vừa sâu về kiến thức lý luận, vừa am hiểu về các vấn đề thực tiễn, có năng lực trình bày, thuyết giảng, đối thoại, thảo luận và sử dụng các phương pháp giảng dạy tích cực phù hợp, hiệu quả.

Thứ hai, phải đa dạng về hình thức và đổi mới về phương pháp đào tạo, bồi dưỡng.

Cần đa dạng hóa các hình thức đào tạo, bồi dưỡng với nhiều loại hình lớp dài hạn, ngắn hạn, từ hoạt động thực tiễn. Đặc biệt, nên hợp tác với Học Viện Báo chí – Tuyên truyền để mở lớp văn bằng 2 đào tạo cử nhân chuyên ngành Dân vận cho cán bộ chuyên trách Dân vận các cấp; các lớp bồi dưỡng, cập nhật kiến thức, kỹ năng về nghiệp vụ công tác dân vận cho cán bộ dân vận, cán bộ Mặt trận Tổ quốc và cán bộ các tổ chức chính trị - xã hội các cấp đặc biệt là cấp cơ sở.

Về phương pháp, căn cứ đặc thù của từng môn học, từng chuyên đề giảng viên, báo cáo viên có thể lựa chọn các phương pháp giảng dạy tích cực kết hợp sử dụng các công cụ, phương tiện dạy học hiện đại. Việc đổi mới phương pháp giảng dạy thực hiện theo phương châm lấy người học làm trung tâm, giảm tải phần lý thuyết, tăng kỹ năng thực hành đặc biệt là các tình huống thực tiễn đặt ra, trao đổi thông tin hai chiều, tạo không khí thoải mái, cởi mở trong giảng dạy, học tập giữa giảng viên, báo cáo viên và học viên.

Thứ ba, tiếp tục nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên Trường Chính trị tỉnh và đội ngũ báo cáo viên, giảng viên thỉnh giảng

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm đến công tác giáo dục lý luận chính trị của trường Đảng. Theo Người: “Trường Đảng là một trường học để đào tạo những chiến sĩ tiên tiến phấn đấu cho sự nghiệp của giai cấp vô sản. Các đồng chí đều là cán bộ cốt cán của Đảng"[3]. Công tác huấn luyện cán bộ, trong đó có huấn luyện lý luận là nhiệm vụ vô cùng khó khăn, “phải lựa chọn rất cẩn thận những nhân viên phụ trách việc huấn luyện đó"[4]. Khắc ghi những chỉ dẫn của Người, Đảng ta xác định cần: “Tập trung xây dựng, củng cố, thường xuyên bồi dưỡng nâng cao phẩm chất, năng lực của đội ngũ giảng viên chính trị, báo cáo viên" và “kiện toàn nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống các trường chính trị"[5]. Có thể thấy, bất cứ lĩnh vực đào tạo nào cũng vậy, trình độ, năng lực của người thầy là vô cùng quan trọng. Đối với giảng viên lý luận chính trị - mỗi hoạt động vừa cung cấp thế giới quan khoa học, vừa củng cố niềm tin cộng sản, đồng thời giúp cho người học có những kiến thức chính trị, xã hội cơ bản để phục vụ nhiệm vụ chính trị của Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó. Do đó, đòi hỏi đội ngũ giảng viên phải thường xuyên nâng cao trình độ chuyên môn, năng lực, phẩm chất, đạo đức, bản lĩnh chính trị; xây dựng phong cách cán bộ trường Đảng trung thành, sáng tạo, cống hiến vì sự nghiệp đào tạo và nghiên cứu lý luận chính trị. Để mỗi giảng viên trường chính trị có phẩm chất chính trị vững vàng, có hiểu biết chính trị sâu sắc, có kiến thức chuyên môn sâu rộng về lý luận, có nghiệp vụ sư phạm tốt, có trình độ tin học, ngoại ngữ cần thiết, vừa là nhà giáo, nhà khoa học, vừa là nhà hoạt động thực tiễn tốt, đặc biệt phải là tấm gương sáng về tư tưởng, đạo đức, tác phong và bản lĩnh chính trị để học viên học tập, noi theo; không ngừng nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng.

Đặc biệt, đối tượng học viên của Trường Chính trị tỉnh là đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ nguồn ở cơ sở có trình độ chuyên môn và quá trình công tác nhất định, có kinh nghiệm thực tiễn phong phú. Vì vậy, trong giảng dạy, giảng viên không chỉ dừng lại ở việc cung cấp những kiến thức được thể hiện trong giáo trình mà trong mỗi bài giảng, người giảng viên cần luôn bám sát thực tiễn, dẫn chứng bằng các tình huống thực tế diễn ra ở cơ sở. Bằng những tình huống thực tế sẽ làm cho lý luận gắn với thực tiễn hơn. Thông qua những tình huống thực tế sẽ giúp học viên có những kiến thức, phương pháp và nghiệp vụ để giải quyết tốt hơn những công việc ở cơ sở đang hằng ngày diễn ra.

Bên cạnh đó, Trường Chính trị tỉnh cần tăng cường xây dựng và sử dụng đội ngũ giảng viên thỉnh giảng, báo cáo viên - những người làm công tác chuyên môn sâu trong các lĩnh vực tham gia công tác đào tạo, bồi dưỡng; có kinh nghiệm thực tiễn phong phú; có khả năng sử dụng linh hoạt các phương pháp giảng dạy tích cực phù hợp cũng như gắn với thực tiễn công tác của người học để nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng.

Thứ tư là, phải thường xuyên đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại mới có thể đáp ứng yêu cầu dạy, học theo phương pháp giảng dạy tích cực và trước yêu cầu mới hiện nay.

Thời gian qua, được sự quan tâm đặc biệt của Ban Thường vụ tỉnh ủy, UBND tỉnh nên việc đầu tư cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật phục vụ cho công tác giảng dạy của nhà trường được đảm bảo khá tốt. Tuy nhiên, chất lượng cơ sở vật chất và trang thiết bị phục vụ dạy, học và công tác chuyên môn còn nhiều hạn chế. Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho công tác đào tạo, bồi dưỡng của nhà trường phải đáp ứng việc áp dụng phương pháp giảng dạy hiện đại, nhất là phải đảm bảo tiêu chí về cơ sở vật chất của Trường Chính trị chuẩn đã được ban Thường vụ Tỉnh ủy phế duyệt tại Kết luận số 350-KL/TU, ngày 09/2/2022 về Đề án phát triển Trường Chính trị tỉnh từ nay đến năm 2030 và những năm tiếp theo".

Như vậy, để nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ, công chức đáp ứng yêu cầu thực hiện chức trách, nhiệm vụ trong tình hình mới trên địa bàn tỉnh Đồng Nai là rất quan trọng. Thông qua hoạt động đào tạo, bồi dưỡng, đội ngũ cán bộ, công chức được trang bị chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; được cập nhật kịp thời các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và tình hình thực tiễn của địa phương từng bước nâng cao bản lĩnh chính trị, kiến thức, kỹ năng từ đó góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị nói chung và nhiệm vụ công tác dân vận nói riêng trên địa bàn tỉnh.

[1] Tỉnh ủy Đồng Nai, Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Nai lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 -2025, Tr.57.

[2] Tỉnh ủy Đồng Nai, Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Nai lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 -2025, Tr 61

[3] Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 8, Nxb. CTQG, H. 2000, tr 496-497.

[4] Hồ Chí Minh toàn tập, Nxb Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tập 5, tr273 -274

[5] Đảng Cộng Sản Việt Nam. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia, tập 2, tr 236.