Ở thời điểm hiện tại, đất nước đã đủ thế và lực, đã đủ ý chí và quyết tâm để bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, thịnh vượng của dân tộc và đây cũng là thời điểm, thời cơ, là sự cấp thiết, là đòi hỏi tất yếu, khách quan cho cuộc cách mạng về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị để bộ máy tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng những yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới.
* Thực hiện khẩn trương, quyết liệt, không thể chần chừ
Trong nhiều kỳ đại hội gần đây, các văn kiện đại hội đều nhấn mạnh các nhiệm vụ cụ thể về tinh gọn tổ chức bộ máy hoặc nghiên cứu xây dựng mô hình tổng thể tổ chức bộ máy hệ thống chính trị trong giai đoạn mới. Đảng cũng đã liên tục ban hành nhiều Nghị quyết, kết luận để lãnh đạo thực hiện chủ trương đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Tuy nhiên, nhận thức và hành động của một số cấp ủy, tổ chức đảng, tập thể lãnh đạo, người đứng đầu ở một số cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương chưa đầy đủ, chưa sâu sắc, quyết tâm chưa cao, hành động chưa quyết liệt. Vì vậy, đến nay, kết quả đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy vẫn còn khiêm tốn, còn tồn tại nhiều điểm nghẽn, bất cập cần khẩn trương tháo gỡ. Tổng Bí thư Tô Lâm đã thẳng thắn thừa nhận: “tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị vẫn còn cồng kềnh; hiệu lực, hiệu quả hoạt động chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn nhiều cơ quan, bộ phận còn trùng lắp, chồng chéo, tinh giản biên chế mới tập trung giảm số lượng, chưa gắn với nâng cao chất lượng, nhất là chi phí vận hành hệ thống tổ chức quá lớn, chiếm tới 70% tổng ngân sách chi tiêu thường xuyên của Nhà nước".
Những hạn chế, tồn tại trong sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy thời gian qua đã làm cho đất nước lỡ mất cơ hội phát triển. Nếu chúng ta không muốn sẽ lại một lần nữa để tuột mất cơ hội, thì lúc này không thể chần chừ, chậm trễ hơn được nữa, chúng ta phải làm thật khẩn trương, không theo lộ trình thông thường và phải thực hiện bằng hệ thống những giải pháp phi thường, đúng tinh thần của một cuộc cách mạng, với phương châm “vừa chạy vừa xếp hàng", khó khăn, vướng mắc sẽ kịp thời tháo gỡ để khơi thông mọi điểm nghẽn. Theo đó, mọi công việc phải làm xong trước Đại hội Đảng để sau Đại hội chúng ta triển khai ngay bộ máy mới, cách làm mới. Năm năm tới là thời gian mang ý nghĩa quyết định đến vận mệnh của quốc gia, dân tộc. Đất nước không còn thời gian để chần chừ. Vì vậy, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân phải chung sức, đồng lòng, cả hệ thống chính trị phải nỗ lực lớn, quyết tâm cao, hành động thật quyết liệt để thực hiện thắng lợi cuộc cách mạng về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy do người đứng đầu Đảng ta – Tổng Bí thư Tô Lâm phát động.
* Sẵn sàng hi sinh lợi ích cá nhân vì lợi ích chung của đất nước, của nhân dân
Cuộc cách mạng về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy sẽ phải đối diện rất nhiều khó khăn, thách thức, kể cả những rào cản, trở lực. Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ rõ: “do công việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy là công việc rất khó khăn, nhạy cảm, phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp đến mỗi con người trong từng tổ chức", “là vấn đề khoa học tổ chức, rất khó khăn, phức tạp, bởi có nhiều quan điểm, ý kiến với góc nhìn khác nhau". Trong lần sáp nhập, tinh gọn này, có thể vài trăm nghìn cán bộ, công chức, viên chức, người lao động phải nghỉ việc, thay đổi chức vụ, nơi làm việc. Điều đó không tránh khỏi những tâm tư trong đội ngũ những người bị ảnh hưởng, nhưng chúng ta phải chấp nhận bởi đây là quy luật khắc nghiệt nhưng cần thiết cho sự phát triển. Hơn nữa, với tư cách của người cán bộ, đảng viên, khi Đảng cần, Tổ quốc cần, nhân dân cần thì chúng ta phải sẵn sàng hi sinh lợi ích của cá nhân mình. Vì vậy, mỗi cán bộ, công chức, viên chức, người lao động phải tự soi mình trong chức năng, nhiệm vụ, tự soi mình vào sự nghiệp của Đảng để xác định trách nhiệm của mình. Ai không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ thì tự nguyện xin về. Ai giỏi phải ở đại để cống hiến. Chúng ta cần nhận thức thống nhất rằng người ở lại là gánh vác việc nước, người về là vì sự phát triển của đất nước để tự giác, nghiêm chỉnh chấp hành các quyết định của tổ chức.
Cách mạng thì phải chấp nhận hi sinh và thay đổi. Dẫu vậy, sự hi sinh của chúng ta hôm nay có thấm vào đâu so với sự hy sinh xương máu của bao thế hệ cha ông để đất nước có được độc lập, hay những thay đổi lớn lao trong thời kỳ đổi mới để đất nước phát triển như ngày hôm nay! Sự hi sinh của chúng ta hôm nay sẽ là nền tảng cho thế hệ mai sau được hưởng thành quả. Nếu chúng ta không chấp nhận hy sinh lợi ích cá nhân mình vì lợi ích chung của đất nước, của nhân dân, vẫn chấp nhận một bộ máy cồng kềnh, kém hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, đất nước chỉ phát triển cầm chừng, để rồi thế hệ sau phải gánh chịu khó khăn là chúng ta có lỗi rất lớn với tiền nhân.
* Cần phải xây dựng quy chế, tiêu chuẩn chọn người công khai, minh bạch
Cái khó khi sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy là vấn đề nhân sự, nhất là làm sao để giảm được những người cần giảm và giữ được những người cần giữ. Muốn vậy, phải xác lập được cơ chế sàng lọc, phải xây dựng quy chế, tiêu chuẩn chọn người công khai, minh bạch. Việc sắp xếp lại nhân sự không đơn giản chỉ là chuyển người từ đơn vị này sang đơn vị khác, từ vị trí này đến vị trí khác mà quan trọng là nhằm phát huy tối đa năng lực của từng người. Vì vậy, việc bố trí nhân sự sau sắp xếp phải thật công tâm, khách quan, cần dựa vào năng lực chuyên môn, chứ không phải các mối quan hệ cảm tính cá nhân, với tinh thần “vì việc mà chọn người", tuyệt đối không để xảy ra tình trạng “chảy máu chất xám". Trọng trách này thuộc về tập thể lãnh đạo, đặc biệt là người đứng đầu cơ quan, đơn vị. Theo đó, tập thể lãnh đạo, người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị phải căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị để nhận diện và phân loại đội ngũ nhân sự, sắp xếp phù hợp với yêu cầu vị trí việc làm trên cơ sở lấy hiệu quả công việc làm thước đo. Còn ngược lại, nếu việc sắp xếp nhân sự thiếu công tâm, thiếu khách quan, coi nhẹ mối quan hệ giữa năng lực chuyên môn và yêu cầu nhiệm vụ được giao, bị chi phối bởi những toan tính cá nhân thì đơn vị có thể phải đối diện với nguy cơ năng lực của cá nhân không phù hợp, không đáp ứng yêu cầu của vị trí việc làm. Từ đó dẫn đến sự trì trệ, thậm chí sai phạm, tiềm ẩn những vấn đề nội bộ phức tạp.
Khi tiến hành sáp nhập tỉnh và sắp xếp bỏ cấp hành chính trung gian (cấp huyện) sẽ tạo ra những thay đổi lớn trong công tác tổ chức, đặc biệt là trong xây dựng tiêu chuẩn người đứng đầu địa phương, đơn vị. Sự phát triển của một địa phương, đơn vị phụ thuộc rất lớn vào vai trò của người đứng đầu. Vì vậy, để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của mô hình tổ chức bộ máy mới, nhiệm vụ mới trong giai đoạn cách mạng mới, người đứng đầu địa phương, đơn vị phải là người có trình độ, năng lực, có tinh thần dấn thân, có khát vọng, tài năng và nhân cách, luôn đặt lợi ích chung lên trên hết, trước hết. Họ phải đại diện cho hình mẫu cán bộ “7 dám": “Dám nghĩ; dám nói; dám làm; dám chịu trách nhiệm; dám đương đầu với những khó khăn, thách thức; dám đổi mới, đột phá, sáng tạo; dám hành động vì lợi ích chung", không những vậy họ còn phải có tư duy, tầm nhìn chiến lược. Nếu chúng ta không làm thật tốt công tác cán bộ, không lựa chọn đúng người đứng đầu thì sự phát triển của địa phương, đơn vị sẽ trì trệ, thậm chí gặp tai họa.
***
Cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị hiện nay vừa phù hợp với xu thế, vừa đáp ứng đòi hỏi tất yếu, cấp bách từ thực tiễn của đất nước. Vì vậy, dù có khó khăn, gian lao đến mấy thì chúng ta cũng phải quyết tâm làm và làm cho bằng được vì sự phát triển, vì tương lai vững bền của dân tộc.