Hồ Tùng Mậu - Tiểu sử / Nhiều tác giả biên soạn. – H.: Chính trị quốc gia, 2016. - 223 tr.; 20,5 cm
Hồ Tùng Mậu là học trò gần gũi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, một trong
những người tham gia thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Đồng chí là một
chiến sĩ cách mạng kiên cường, một con người đậm chất nhăn văn, am hiểu
và trân trọng những giá trị văn hóa; là tấm gương trong sáng về đạo đức
cách mạng. Đồng chí đã cống hiến trọn đời cho nhân dân, cho Tổ quốc, cho
Đảng, cho cách mạng. Tên tuổi đồng chí là niềm tự hào của dân tộc.
Hồ Tùng Mậu tên thật là Hồ Bá Cự, sinh ngày 15 tháng 6 năm 1896 tại
làng Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Thân sinh của ông là cụ
Hồ Bá Kiện. Cụ Kiện là một chí sĩ trong phong trào Văn Thân, bị thực dân
Pháp bắt giam và bắn chết trong khi vượt ngục tại Lao Bảo.
Khi Nguyễn Ái Quốc bị cảnh sát Hương Cảng bắt tháng 6 năm 1931, ông đã
cùng Trương Vân Lĩnh liên hệ với Hội Quốc tế Cứu tế Đỏ nhờ can thiệp và
vận động luật sư Francis Henry Loseby bào chữa cho Nguyễn Ái Quốc. Chính
vì thế, ông bị nhà cầm quyền Hương Cảng bắt giam, nhưng vì không đủ
chứng cứ buộc tội nên họ trục xuất ông khỏi Hương Cảng. Khi ông vừa đặt
chân lên đất Thượng Hải ngày 26 tháng 6 năm 1931, thì bị mật thám Pháp
bắt và giải về Việt Nam xét xử. Ông bị kết án tù chung thân. Trải qua
các nhà lao Vinh, Lao Bảo, Kon Tum, Buôn Ma Thuột, Trà Khê, tháng 3 năm
1943, ông vượt ngục ở Trà Khê và hoạt động ở Trung Bộ.
Sau Cách mạng Tháng Tám, ông được phân công giữ các chức vụ: Phụ trách
trường Quân chính Nhượng Bạn (Trung Bộ), Chủ tịch Ủy ban kháng chiến
Liên khu IV, Ủy viên thường vụ Liên khu ủy. Ngày 18 tháng 12 năm 1949,
Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh thành lập Ban Thanh tra Chính phủ và cử
ông giữ chức vụ Tổng Thanh tra. Tại Đại hội Đảng lần thứ II vào tháng 2
năm 1951, ông được bầu là Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương
Đảng. Ngày 23 tháng 7 năm 1951, ông hy sinh trên đường đi vào Liên khu
IV công tác, do bị máy bay Pháp bắn trúng tại Phố Còng, huyện Tĩnh Gia,
tỉnh Thanh Hóa.
Cuốn sách Hồ Tùng Mậu - Tiểu sử tái hiện toàn
bộ cuộc đời hoạt động cách mạng của đồng chí Hồ Tùng Mậu, đồng thời ghi
lại những đóng góp to lớn của đồng chí với Đảng và cách mạng Việt Nam.
Qua đó góp phần giáo dục truyền thống yêu nước cho toàn Đảng, toàn dân,
đặc biệt là cho thế hệ trẻ Việt Nam./.